Quizena y o Castiello de Mont Aragón (Uesca) : Historia y cultura d'un lugar
Quizena
Histórica y Cultural

Castiello de Montaragón




Descripción 

O Castiello Abadía de Montearagón se localiza en a localidat de Quizena. Estió fundau por Sancho Ramírez en l'anyo 1085 y posteriorment cedido por Pietro I a la orden de Santo Agustín. Iste castiello-abadía aconsiguió a suya epoca de mayor esplendor en o sieglo XIV, estando un important nuclio economico y politico.

En o suyo seno se fundó una Capiella Real, circumstancia por el qual se produció o treslado a o recinto de canónigos regulars de Chesús Nazareno dende Loarre, que determinó o matiz monastico d'o puesto.

Se convirtió en un gran centro monastico entre a Edat Meya, plegando a estar en o sieglo XVI un important centro espiritual d'o que dependeban mas d'un centenar de parroquias d'a comarca.

  Visualización de la Iglesia del Castillo de Montearagón

Se tracta d'un recinto amurallado de gran extensión, flanqueado por torres, de piedra oscura y sillería bien tallada. Al recinto s'accedía por una rampa que rodiaba l'edificio y que remataba en una portiada situada en o costau Sud. a puerta consistiba en un arco de meyo punto situau baixo una torre. O patio central conserva restas de l'aljibe y antigas construccions perteneixients a l'abadía como o claustro, a biblioteca, o refectorio...


l'abadía se construyó entre os sieglos XII y XIII. Estió un palacio de planta rectangular hue muit deteriorado manimenos a restauración que se levó a cabo en o sieglo XVII. a ilesia se sitúa en o costau Norte. Estió consagrada por Pietro I en 1099

Estió reformada en o sieglo XV y en o sieglo XVIII. Cuenta con cabecera semicircular a l'interior y plana a l'exterior. Ye de gran intrés a capiella romanica con ábside semicircular y cubierta con bóveda de meyo cañón. Contiene amás una chicota cripta an, por o que pareix, se conservó o sarcófago d'Alfonso o Batallador. 



L'interior albergaba un retablo, labrau en 1506 por Gil de Morlanes, que estió tresladau a la seu de San Salvador de Uesca. Se conserva una sala u estancia cubierta con bóveda estrellada que habió d'estar a sacristía. a ilesia tiene, amás, una capiella inferior, u cripta, denominada Santa María de "baixo terra", con una bóveda de meyo cañón y fabrica tamién romanica.

O conchunto se completa con una Torre de l'Homenaje, ye dicir, a que conteneba os acondicionamientos necesarios ta servir de cubillar en tiempo de guerra. Ye adosada a l'ábside d'a capiella. No destaca muito en altura d'a resta d'a edificación y se remata con un campanar d'epoca posterior a la suya construcción. a cubierta orichinal yera una techumbre a quatro auguas. S'ilumina gracias a saeteras y finestras con arco de meyo punto. Habió de tener tres plantas a el qual s'accedía por una escalera adosada a o muro.

En o Museo de Uesca se guarda un capitel procedent d'un d'os suyos claustros.

En os suyos muros pueden apreciar signos lapidarios u marcas de cantero, que s'han descubierto por meyo d'investigacions recients de Griptografía (sciencia que estudea os gravaus en piedra), y que pueden aduyar a profundizar en a historia d'o Castiello de Montaragón. 

Historia

Construcción orichinal, Sieglo XI

Sancho Ramírez d'Aragón y Navarra emprende a conquiesta d'o reino d'Osca a zaguers d'o sieglo XI. Con una fin purament defensiva, Montaragón estió fundau por Sancho Ramírez en l'anyo 1085, posteriorment estió cedido por Pietro I a la orden de Santo Agustín. a construcción d'o monesterio finalizó en mayo de 1088

l'abadía de Montaragón estió siempre libre de toda jurisicción eclesiastica y civil, empara immediatament a la Santa Siede por a bula papal Chusta fidelium fechada en Roma l'1 de Julio de 1089, o feudo poseyeba mas de cient parroquias en Aragón y Navarra y l'abad y canónigos yeran sinyors temporals d'uns vintiueito lugars.

O monesterio tenió a o frent a importants abades miembros d'a nobleza y a corona, como l'Abad Jimeno, o primer, nombrau por o papa Urbano II en mayo d'o 1098. O suyo sucesor estió l'Abad Fortuño en 1119 y mas tarde l'abad Berenguer chirmán d'o rei Alfonso II , esleiu en 1168. Dimpués d'a renuncia de Berenguer será abad o suyo sobrino, l'Infante Fernando d'Aragón fillo d'o Rei Alfonso II y a reina Sancha de Castiella.

Por designios d'o monarca, en os suyos aledaños se construyó a Villa de Montaragón que en a suya primer uso y función alochaba os exercitos d'o rei, situaba asinas Sancho I, tot iste baluarte cristiano amán de Uesca.

En l'anyo 1175, o papa Clement V atorgó a os suyos abades, muitos d'ells fillos d'os reis d'Aragón, o privilegio de l'uso d'a mitra. 

Entre a Edat Meya plegó a estar l'abadía mas rica y poderosa d'Aragón.



Destrucción, Sieglo XV

En 1413 o conde d'Urgel aduyau por o sinyor Antón de Luna, s'adueñó d'o castiello y o rei mandó a Pietro d'Urrea t'a esfensa d'a Villa. Conseqüencia d'ista contienda estió a desaparición d'a prospera Villa de Montaragón que protecheba o castiello.


Inserción d'elementos muebles, Sieglo XVI

O retablo mayor estió labrau en 1506 por Gil de Morlanes o Viello. Estió tresladau a la seu de San Salvador de Uesca. 

Entre 1520 y 1525, Miguel Servet plegaría a o Monesterio de Montaragón ta ampliar os suyos estudios en Luengas Clasicas, Historia, Cheografía, Matematicas y Relichión. 


En 1550, o pintor italián Tomás Peliguet, pintó o Retablo d'as Almas, custodiado en l'actualidat en o Museo Nacional d'Arte de Cataluña, a causa d'a desamortización d'o sieglo XIX.



Cese d'uso, Sieglo XIX

l'actividat de l'abadía de Chesús Nazareno continó dica a desamortización de Mendizábal en 1835. Estió vendiu por una cantidat minima y poco dimpués sufrió un incendio que provocó importants desperfectos asinas como o suyo abandono definitivo y degradación.


Declaración

Castiello de Montaragón estió declarau Monumento Historico-Artistico por meyo de Decreto de 3 de chulio de 1931.

En abril de 2006 o Departamento d'Educación, Cultura y Esporte apreba a relación de Castiellos y a suya localización, consideraus Bienes d'Intrés Cultural en virtut de lo disposau en a disposición adicional segunda d'a Lei 3/1999, de 10 de marzo, d'o Patrimonio Cultural Aragonés.

Boletín Oficial d'Aragón d'o día 20 de chunio de 2007 publica a Orden de 29 de mayo de 2007, d'o Departamento d'Educación, Cultura y Esporte, por el qual se completa a declaración orichinaria de Bien d'Intrés Cultural d'o Castiello de Montaragón, conforme a la Disposición Transitoria Primera d'a Lei 3/1999, 10 de marzo, d'o Patrimonio Cultural Aragonés, incluindo a delimitación d'o bien y o suyo entorno de protección.


Restauraciones

Restauración (1995 / 1998)

En 1995 se realizan quefers de desescombro y s'afianzan elementos en as fronteras norte y ueste. O coste d'ista actuación tenió un presuposau de 60.000 euros. En 1996 se retiran escombros y se consolida a bóveda y cubierta d'a ilesia. O coste d'a intervención estió de 90.000 euros. En 1998 se restauran y consolidan a Torre de l'Homenaje, a cabecera d'a ilesia, a bóveda d'a cripta y s'excavó en la parte sud d'o claustro. L'importe d'a restauración estió de 335.615 euros.


Restauración (2002 / 2006)

En 2002 se restaura l'interior d'a ilesia. Tamién se consolidan as fabricas d'os lienzos situaus en os costaus iste, sud y norte d'o castiello. O presuposau d'a intervención estió de 440.000 euros. 

En 2006 s'invierten 428.000 euros en obras de consolidación. Entre ista actuación se troboron muros de nuevas cambras d'a zona dedicada a o bestiar y un hueco de quatro metros de profundidat dentro d'a torre.


Restauración (2010)

S'apreba en Consello de Ministros a resturación d'urchencia d'o castiello de Montaragón, consistent en a reparación d'a fabrica historica, limpieza de l'entorno y tractamiento de huecos deteriorados. O presuposau t'a restauración ye de 199.956 euros.


 Visualización del Castillo de Montearagón


Este sitio web fue creado de forma gratuita con PaginaWebGratis.es. ¿Quieres también tu sitio web propio?
Registrarse gratis