Guerra Civil en Quizena

A Guerra Civil Espanyola estió un conflicto social, politico y belico, que mas tarde repercutiría tamién en un conflicto economico, que se desencadenó en Espanya dimpués d'o fracaso parcial d'o truco d'Estau d'o 17 y 18 de chulio de 1936 levau a cabo por una parte de l'exercito contra o gubierno d'a II Republica Espanyola. 

Dimpués d'o bloqueo d'o Estreito y o posterior puent aerio que, gracias a la rapida colaboración d'Alemanya y Italia, tresladó as tropas rebeldes a la peninsula en as zagueras semanas de chulio, prencipió una guerra civil que concluiría l'1 d'abril de 1939 con o zaguer parte de guerra sinyau por Francisco Franco, declarando a suya victoria y establindo una dictadura que duraría dica a suya muerte en 1975.

Entre 1936 y 1937, tenió puesto o Cerco de Uesca, y o lugar de Quizena estió asediau por o bando republicano.

Dos monumentos de Quizena estioron de gran importancia en a contienda: as restas d'a ermita de San Pietro mártir (que controlaba os accesos a la ciudat de Uesca) y o bunker metralladera d'o Castiello de Montaragón (que controlaba a carretera de Barbastro-Lérida), iste zaguer estió mandau construir por orden d'o Coronel Chosé Villalba Rubio.

Seguntes fuents orals, entre a Guerra, o retablo d'a Ilesia Parroquial de conchunta con muitas obras d'arte que en ella se custodiaban, estioron extraidas d'o tempo, apiladas en a plaza d'o lugar y quemadas. 

A ilesia estió disparada, s'usó como almacén d'armamento y finalment se quemó. a Ilesia no se desplomó por completo a causa d'os robustos muros que a sustentan.

A immensa mayoría d'os documentos conservaus en o Concello de Quizena estioron destruius entre a Guerra, motivo por o qual tasament quedan restas de documentación anterior a 1940.